25.02.2025

KRAAK FEST 25 HIGHLIGHTS: Carme Lopez

Het hoogtepunt van het KRAAK Fest is de Spaanse componist/performer/docent/onderzoeker Carme López. Haar debuutalbum Quintela, met melancholische en koortsdromen opwekkende Galicische doedelzakmuziek, werd vorig jaar uitgebracht op het zeer tedere label Warm Winters Ltd.

De Galicische doedelzak is een centraal onderdeel van je muziek. Wanneer en hoe heb je dit instrument leren bespelen?

De doedelzak was mijn eerste instrument. Ik begon doedelzaklessen te volgen bij een culturele vereniging gewijd aan traditionele muziek en dans in een stad in de buurt van mijn huis toen ik 8 jaar oud was. Vanaf dat moment groeide mijn interesse in het instrument en later begon ik dit instrument te studeren aan het Conservatorium, waar ik in 2017 mijn diploma hoger onderwijs haalde (in Spanje zijn muziekstudies verdeeld in drie secties, waarbij de laatste vier jaar gelijk zijn aan een universitaire graad).

Misschien gerelateerd aan de vorige vraag, kunt u ons meer vertellen over uw werk als docent en onderzoeker van traditionele Galicische orale muziek? Bijvoorbeeld, waar gaat uw onderzoek precies over?

Mijn opleiding is, naast muzikaal, ook gerelateerd aan lesgeven en in de praktijk werk ik sinds mijn 20e als docent in verschillende organisaties: verenigingen, scholen, etc. in vakken als doedelzak, traditionele zang of introductie tot traditionele muziek voor kinderen, onder andere. Een andere pijler in mijn opleiding is onderzoek. Na een master en een doctoraat waarin ik het vocale repertoire van een specifiek Galicisch dorp bestudeerde, ben ik het universitaire veld ingegaan, waar lesgeven en onderzoek gecombineerd worden in mijn werk. Op dit moment ben ik professor aan de afdeling Muziek van de Faculteit Educatie van de Universiteit van Santiago de Compostela, dus mijn werk als docent richt zich nu op de muzikale opleiding van toekomstige docenten, en in mijn onderzoek probeer ik altijd een verband te leggen tussen traditionele muziek en onderwijs, genderperspectief en etnomusicologie.

Je hebt muziek uitgebracht als Carmela en als Carme López. Ben je van plan om beide namen te blijven gebruiken?

Het gebruik van twee verschillende namen in mijn werk kwam voort uit de behoefte om onderscheid te maken tussen twee verschillende maar verwante genres. Enerzijds maak ik als Carme López experimentele muziek met de Galicische doedelzak, een instrument dat nauw verbonden is met traditie, hoewel er in dit project geen verwijzing is naar traditionele muziek. Anderzijds maak ik in Carmela wel traditionele muziek, in dit geval gezongen muziek. Bovendien werk ik bij de live uitvoering van dit laatste project samen met twee andere muzikanten (Camille Hedouin en Sara Méndez), dus het overstijgt mijzelf en is ook gebaseerd op hun bijdragen en criteria. Daarom is het waarschijnlijk dat ik, in ieder geval op de korte termijn, doorga met deze verdeling van namen.

Je bent geïnspireerd door de benadering van minimale componisten zoals Éliane Radigue en Pauline Oliveros. Is dat de muziek waar je het meest naar luistert?

Mijn basisachtergrond tot nu toe was voornamelijk gebaseerd op traditionele muziek, met name Galicische, maar als Galicische doedelzakspeler voelde ik me niet op mijn gemak met het overheersende type interpretatie voor het instrument, ik was al een tijdje op zoek naar nieuwe manieren om mezelf uit te drukken, met name vanuit een genderperspectief. Om deze reden, toen ik erover dacht om een experimenteel album op te nemen, moest ik toegang krijgen tot duidelijke voorbeelden van hoe muziek te bewerken vanuit de subtiele en kalme verandering die typisch is voor dit soort muziek, ik luisterde naar hen vanuit een gedetailleerde analyse tijdens en voor een tijd om processen te integreren, aangezien mijn compositorische en interpretatieve ervaring gebaseerd was op “klassieke” vormen gebaseerd op melodie en structuur, dus deze referenties waren absoluut noodzakelijk om Quíntela's muziek te kunnen creëren. Tot nu toe luisterde ik meestal niet naar veel experimentele muziek, maar sinds de opnames van het album is het waar dat dit soort genre, vooral drone maar ook veldopnames, deel uitmaken van mijn regelmatige afspeellijsten.

Carme speelt KRAAK Festival 2025 maart in Het Bos in Antwerpen ~ tickets gaan snel, check ze hier!